Wat denken de jongeren van de salesianen?
Een paar dagen geleden zag ik een groep jongeren op het Sint-Pietersplein in Rome met de vlag van een van onze salesiaanse scholen. Ik werd getroffen door enerzijds de liefdevolle en opgewekte relatie van de kinderen met hun leraren maar anderzijds ook door de kilte waarmee ze de salesiaan - die bij hen liep - behandelden: ze praatten niet met hem, ze benaderden hem niet ... Hij liep alleen, voor de jongeren bestond hij niet.
Ik dacht: wat een droevige figuur, deze priester, genegeerd door de jonge mensen aan wie hij was gewijd! De waarden en normen van de millennial-generatie zijn radicaal anders dan die van hun voorgangers. Dat beïnvloedt hun relaties met opvoeders en, bijgevolg, ook ons, salesianen.
Dit soort situaties treft niet alleen de salesianen, maar de hele kerk. Helaas nemen jongeren afstand van ons. Ze wijzen er vaak op dat ze ons niet begrijpen als we hen ons geloof voorstellen. Er lijkt een grote kloof te zijn tussen hun interesses en waarden - en onze levensvisie.
Met het oog op het 28e Algemene Kapittel nodigde de Algemeen Overste ons uit om de jongeren van onze centra rechtstreeks te vragen wat zij van ons vinden, van ons getuigenis en hoe zij ons vandaag zien.
Van wel soort salesiaanse figuur dromen ze, of zouden ze willen zien? Wat zijn de tekortkomingen in en van onze diensten? Wat willen zij dat we doen? Wat kunnen we (beter) doen aan onze zending? De resultaten van deze enquête zullen ons helpen informatie te verkrijgen over het standpunt van diegenen die wij dienen.
Deze aanpak - luisteren naar jongeren - is voor onze congregatie niet nieuw. Don Bosco zelf luisterde altijd naar zijn jonge mensen. Luisteren was voor hem een daad van respect en oprechte genegenheid: luister naar mensen van wie je houdt, schenk aandacht aan hen die belangrijk zijn in ons leven. En Don Bosco hield van jonge mensen met heel zijn hart.
Liefde vereist dat iemand zich openstelt voor de ander, zodat er gecommuniceerd kan worden.
Natuurlijk is de tijd gekomen om een beetje stil te zijn en te stoppen met denken dat we alles weten wat zij, de jongeren, nodig hebben. Misschien is het tijd voor ons om te luisteren en proberen te begrijpen wat onze jonge mensen ons willen vragen?
Laten we niet verwachten dat we alleen rozen vinden in hun antwoorden op onze vragen. In plaats daarvan zal het belangrijk zijn om aandacht te schenken aan de doornen, want als de jongeren echt open en eerlijk reageren, zullen ze ons dingen vertellen die we misschien niet leuk vinden en die ons pijn zullen doen. Voor veel jonge mensen in onze huizen, betekenen we nog weinig voor hen en zijn we onzichtbaar geworden in hun leven; eenvoudige beheerders van de ruimtes waarin ze wonen en hun tijd doorbrengen.
In sommige landen sluiten onze oratoria. De binnenplaatsen zijn gebieden die niet langer van ons zijn. De aanwezigheid van jonge mensen in de sacramenten neemt af en we worden genegeerd. Op andere plaatsen zijn naast salesianen, ook jongeren aanwezig, groeit de congregatie en zetten jongeren en volwassenen zich in voor onze missie.
Het zijn heel verschillende realiteiten. In de eerste situatie zal de dialoog dienen om de oorzaken van de afstand tussen ons en de jongeren te zien; in de tweede fase zal de dialoog helpen nieuwe vormen van apostolaat te verkennen en na te gaan hoe we beter kunnen reageren op nieuwe contexten.
Aan de jongeren vragen we: "hoe kunt u ons helpen in onze missie?" Het is een belangrijke vraag want ze daagt de jongeren uit om samen met ons te dromen van nieuwe methoden om hun leeftijdsgenoten te bereiken, aangespoord door evangelische vreugde.
Deze reflectiekans nodigt ons bovenal uit om samen met hen op pad te gaan: salesianen, jongeren en lekenmedewerkers, allen in verbondenheid met elkaar.