Waarom recht op onderwijs?
Don Bosco gaf zijn straatkinderen zo veel mogelijk leer- en speelkansen. Later, in 1948, werden die kansen als rechten opgetekend in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Hoe kijken we vandaag naar het recht op onderwijs? Kunnen kinderen en jongeren er effectief gebruik van maken? Of wat houdt hen tegen? We leggen het voor aan onze expert ter zake: Bram Reekmans van VIA Don Bosco(1).
Recht op onderwijs?
Bram: Onderwijs is een basisrecht, net zoals eten en drinken. Het is onze plicht, en die van elke overheid, om dit recht voor alle kinderen en jongeren ter wereld te waarborgen. Onderwijs is daarenboven de motor voor duurzame ontwikkeling. Om een duurzame toekomst te verzekeren, moeten verschillende domeinen aangepakt worden, zoals klimaat, voedselzekerheid, economische groei, consumptie, gendergelijkheid... Onderzoek door Financial Times(2) heeft uitgewezen dat investeren in kwaliteitsvol onderwijs een multiplicatoreffect heeft en een grote positieve invloed op bijna alle andere doelstellingen rond duurzame ontwikkeling. Die studie toont bijvoorbeeld aan dat als alle meisjes en jongens in lage-inkomenslanden de school zouden verlaten met basisvaardigheid in het lezen, dan zouden naar schatting 170 miljoen mensen uit de armoede getild worden. Als alle vrouwen in lage- en middeninkomenslanden hun middelbaar onderwijs zouden voltooien, dan zou de kindersterfte bij kinderen onder vijf jaar gehalveerd worden.
WAAR EN OP WELKE MANIER ZIEN JULLIE DAT DIT RECHT IN GEBREKE BLIJFT?
Bram: Volgens cijfers van de Verenigde Naties (VN) gaan nog steeds meer dan 265 miljoen kinderen en jongeren niet naar school. Maar liefst 57 miljoen onder hen horen thuis op een lagere school. Meer dan de helft van de kinderen die niet naar school gaan, leven in Sub-Sahara-Afrika. De voornaamste redenen hiervoor zijn de hoge onderwijskost en gebrekkige financiering, de uitsluiting van jongeren met een beperking, de afstand naar school en de ontbering van basis- behoeften zoals eten of gezondheid. Ook meisjes hebben minder toegang tot onderwijs. De redenen hiervoor zijn ongelijke rechten of positie in de maatschappij, seksueel geweld, vroegtijdige zwangerschap, gebrekkige infrastructuur voor meisjes in scholen, enzovoort. Tot slot belemmeren migratie en het opgroeien in conflict- of rampenzones, ook in veel gevallen de toegang tot onderwijs.
HOE MAKEN JULLIE HIER WERK VAN?
Bram: VIA Don Bosco ondersteunt beroepsscholen, tewerkstelling en opleiding tot ondernemerschap in Afrika en Latijns-Amerika. Zo geven wij jaarlijks 20.000 kwetsbare meisjes en jongens de kans om een beroep te leren en bij te dragen aan de ontwikkeling van hun land. Eén van hen is Véronique uit Madagaskar. Haar vader is blind. Haar moeder probeert wat bij te verdienen, maar dat is niet genoeg om het gezin met zeven kinderen te onderhouden en naar school te sturen. Véronique is nu 15 en volgt snit & naad op onze Don Boscoschool in Madagaskar.
Bron: Don Bosco Vlaanderen 2019/5
Lees ook: Fonny Grootjans over recht op vrije tijd.
1 VIA Don Bosco is een salesiaanse en Belgische ngo die onderwijsinstellingen en tewerkstellingsinitiatieven voor jongeren in Afrika en Latijns-Amerika steunt.
2 In 2019 bracht Financial Times in samenwerking met Credit Suisse een metastudie uit, waarbij ze gebruik maken van meer dan 200 onderzoeken en publicaties. Zie https://valueofknowledge.ft.com/articles/multiplier-effect/
