Waarom kinderen zo gefascineerd zijn door heiligen
Sint-Nicolaas, Don Bosco, Pater Damiaan of Franciscus van Assisi ... je kent hun verhalen wel. Maar zijn die vandaag de dag nog steeds relevant? Wie gelooft er nog in Sinterklaas? Wat is een heilige eigenlijk? En waarom zijn hun levensverhalen zo populair bij kinderen?
Christian Huber is theoloog en pedagoog en legt het uit. Ook beschrijft hij wat kinderen juist fascineert aan deze mensen. “Heiligen zijn mensen, geen engelen. Het zijn mensen die door hun nauwe relatie met God iets van hem op aarde duidelijk maken - ongeacht of ze vele eeuwen geleden of recentelijk hebben geleefd. Moeder Teresa is bijvoorbeeld een moderne heilige die over de hele wereld bekend werd vanwege haar onvermoeibare dienst aan de armen. Ze was ook een mens en was niet ‘perfect’. In de omgang met haar leven en werk is ze niet onomstreden.”
“Maar in het leven van elke heilige is iets te vinden dat mensen naar God verwees. Dat is wat heiligen definieert en wat hen heilig maakt: hun leven wijst naar God, zichtbaar en tastbaar voor mensen die de heiligen op de een of andere manier ontmoeten. Vanwege haar hechte relatie met God, die via heiligen een impact op onze wereld wil hebben, gaat de Kerk ervan uit dat deze hechte relatie ook na de dood effect zal hebben, tot in het eeuwige leven. Daarom denken we aan heiligen en vieren we hun herdenkingsdagen.”
“Ik geloof dat er in ons hele leven situaties zijn waarin we zouden willen dat er iemand meeging. Waarom zou dat ook niet het geval zijn in onze spirituele tocht?”
Tochtgenoot
“Ik geloof dat er in ons hele leven situaties zijn waarin we zouden willen dat iemand meeging. Een ongemakkelijke afspraak, een moeilijke taak, een gebeurtenis waarvan de uitkomst nog onzeker is en die ons daarom kan afschrikken of verontrusten. Het kan veel helpen als iemand meegaat en onze hand vasthoudt. Waarom zou dat ook niet het geval zijn in het spirituele of spirituele leven? Als we onze omgang met de heiligen op deze manier benaderen, kunnen ze een steun voor ons zijn, zoals goede vrienden. Het is voor veel mensen nuttig om op hun geloofspad een figuur te hebben die heel dicht bij hen lijkt te staan.”
“Voor kinderen zijn heiligen vaak briljante figuren, wiens leven en werk hen diep raken en fascineren”
Bijzondere aantrekkingskracht
Maar waarom houden kinderen zo van heiligen? “Tijdens mijn werk in het kinderdagverblijf merk ik keer op keer dat heiligen een bijzondere aantrekkingskracht hebben, vooral op kinderen”, gaat Christian verder. “Voor hen zijn heiligen vaak briljante figuren, wiens leven en werk hen diep raken en fascineren. Kijk maar naar het leven van Don Bosco, de patroonheilige van de jeugd. Don Bosco staat stevig achter en naast kansarme jongeren. Dit biedt veel mogelijkheden om in gesprek te gaan met kinderen en jongeren.”
“Het is vergelijkbaar met het jaarlijkse Sinterklaasritueel. Het is een integraal onderdeel van de religieuze ervaring van scholen of jeugdwerkingen. Bovendien is het feest, vanwege de commercialisering met snoepgoed, alomtegenwoordig voor mensen van andere religies en niet-gelovigen. Moeten kinderen met andere religies of wereldbeelden deelnemen aan zulke duidelijk christelijke rituelen? Of moet je hen een alternatief, neutraal aanbod doen? Volgens mij zou dat niet de juiste weg zijn. Want waar gaat het Sinterklaasritueel over? Het gaat niet om een zendingsactiviteit waarbij kinderen iets wordt 'ingeprent'. Integendeel, solidariteit staat op de voorgrond, een waarde die van het grootste belang is voor alle religies en buiten religie. Zou het niet voor een gevoel van uitsluiting zorgen als sommige kinderen niet mogen deelnemen? En is het niet zo dat ze ook dan, door de enthousiaste verhalen van de andere kinderen, met het onderwerp in aanraking komen?”
“Het uitwerken van een herdenkingsdag geeft kinderen de gelegenheid om impressies te verzamelen die ze nodig hebben om verbindingen te leggen met hun eigen leven”
Impressies voor hun denkwereld
“Hoe je ook over deze vragen denkt: het uitwerken van de herdenkingsdag en de viering zelf geeft kinderen de gelegenheid om foto's en impressies te verzamelen. Dit hebben ze nodig om als ontwerper van hun eigen denkwereld actief te zijn en verbindingen te leggen met hun eigen leven en het dagelijks leven. Dit geldt op een vergelijkbare manier ook voor andere heiligen zoals Don Bosco, Moeder Maria of Pater Damiaan.”
