Koning opent jubileumjaar Brabants Kloosterleven
Koning Willem Alexander opent vanmiddag digitaal het Jaar van het Brabants Kloosterleven. De online bijeenkomst vindt plaats vanuit het klooster Sint Agatha in Cuijk en is live te volgen via www.brabantskloosterleven.nl vanaf 14 uur. Belangrijk onderdeel van de ceremonie is aandacht voor het teruggeplaatste Mauritsraam. Dit gebrandschilderde raam is begin 17e eeuw door prins Maurits aan de Kruisheren van Sint Agatha geschonken.
Programma
Tijdens de opening wordt stilgestaan bij de geschiedenis van het Brabants Kloosterleven en zijn er interviews met kloosterlingen. Op verzoek van de koning zal één van de kloosterlingen een kaars aansteken. Vervolgens kunnen alle digitaal aanwezigen een kaars aansteken en wordt het teruggeplaatste Mauritsraam in de kloosterkerk gepresenteerd. Na de uitzending spreekt koning Willem-Alexander in beperkte kring met onder meer vertegenwoordigers van de vier jubilerende kloosterorden.
Locatie
De virtuele bijeenkomst vindt plaats vanuit het klooster Sint Agatha in Cuijk, waar ook het Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven is gevestigd. Daarin hebben 115 orden, congregaties en aanverwante organisaties hun archieven en voorwerpen in bewaring gegeven. De salesianen van Don Bosco uit Nederland zijn hierin ook participant.
Jubileumjaar
Het jaar 2021 is uitgeroepen tot Brabants Kloosterjaar omdat vier kloosterordes hun jubileum vieren. De norbertijnen van de Abdij van Berne vieren dat hun orde negenhonderd jaar geleden werd opgericht. Tevens vieren de norbertinessen in Oosterhout, de clarissen in Megen en de kruisheren in Sint Agatha hun jubileum. Het jubileumfeest wordt gevierd met allerlei activiteiten, boeken, publicaties, exposities, een bijzonder wandelpad langs vijftig kloosterplekken en uiteraard met speciaal gebrouwen Jubileum-kloosterbier en andere kloosterproducten. De terugplaatsing van het Mauritsraam is belangrijk historisch moment.
Mauritsraam
Het Mauritsraam is een gebrandschilderd raam dat tussen 1612 en 1618 is vervaardigd. Het is een geschenk van prins Maurits aan de Kruisheren geweest voor hun kloosterkerk. Het is een zeer uniek raam; nergens in Nederland is een protestantse prins afgebeeld op een raam in een katholieke kerk, en zeker niet op zo'n bijzondere plaats, namelijk achter het hoogaltaar. In 1874, schenken de Kruisheren na langdurig aandringen van architect Cuypers het raam aan het Rijksmuseum ‘op den vooravond van het zilveren jubeljaar van Zijne Majesteit Willem III’, op voorwaarde dat de schenkers vermeld worden. De ironie wil dat de vasthoudendheid van Cuypers ertoe heeft geleid dat het raam in 2020, na ruim 140 jaar, weer in de kloosterkerk teruggeplaatst kon worden, want zonder de verhuizing naar het Rijksmuseum was het zeker verloren gegaan bij de brand in de kloosterkerk in 1944.
Geschiedenis
Het kloosterleven in Brabant kent een lange geschiedenis. Al in de vroege middeleeuwen werden de kloosters in Brabant opgericht. Vooral in de 20e eeuw kwam het kloosterleven tot volle bloei. Op veel plekken is deze geschiedenis nog zichtbaar. Brabant telt honderden voormalige kloostergebouwen. Bijna ieder Brabants gezin heeft wel verhalen en herinneringen aan kloosterlingen. Die verhalen en herinneringen zijn niet altijd positief. Misbruik, gedwongen arbeid en ander onrecht zijn een werkelijkheid. In het kloosterjaar ontkennen we die werkelijkheid niet, maar laten we vooral de positieve betekenis van het kloosterleven voor de Brabantse samenleving zien. Die was enorm. Denk aan de bijdragen van kloosterlingen aan onderwijs, gezondheidszorg, landbouw en emancipatie.
Bron: Rijksvoorlichtingsdienst / brabantskloosterleven.nl / knr.nl
