Geen examens in de kerstperiode? Directeurs maken zich zorgen
Het lerarentekort maakt het risico op leerachterstand opnieuw groter. Nu zorgt het er zelfs voor dat examens uitgesteld of aangepast moeten worden omdat de leerlingen te weinig les kregen... Directeurs Dirk Kerckhoven (Don Bosco Sint-Pietersinstituut Gent) en Elisabeth Verschoore (Don Bosco Brussel) delen hun zorgen.
Elisabeth Verschoore: "Examens aanpassen op basis van wat leerlingen gezien hebben"
“We hebben nog geen examens moeten uitstellen, maar organiseren voor sommige vakken een openboek- of een ‘light’-versie van het examen. Op dit moment staan er bij ons op school zeven vacatures open, op een totaal van zo’n negentig leerkrachten. Het gaat dan over vacatures voor voltijdse leerkrachten godsdienst, lichamelijke opvoeding, Nederlands, Frans, Engels, geschiedenis en mens en samenleving. Dat zijn heel veel vakken, goed voor zo’n 140 uur per week.”
“Ik heb heel veel geluk dat veel van mijn leerkrachten overuren willen doen, maar uiteraard weerspiegelt het tekort zich in het uurrooster. Sommige klassen hebben nog maar een paar weken het vak Nederlands of Frans gekregen, of krijgen het twee uur in plaats van vijf uur in de week. Het zou dan ook niet eerlijk zijn om daar een klassiek, groot examen aan vast te hangen. Maar het blijven belangrijke vakken, dus we wilden ze wel opnemen in het examenrooster. Dus passen we de examens aan op basis van wat de leerlingen in de les gezien hebben en laten we de leerkracht goed communiceren over wat wel en niet aan bod zal komen.”
"Door het lerarentekort kunnen we leerlingen sowieso niet meer de onderwijskwaliteit aanbieden zoals het moet. We focussen ons nu op de basis, maar veel van de leerstof die daarbuiten valt en dus niet aan bod komt, is ook noodzakelijk. Ik maak me echt zorgen over de toekomst. Wat met de examenperiodes rond Pasen en in juni? En hoe moet je de deliberatie op het einde van het jaar aanpakken? Je kan leerlingen moeilijk beoordelen op basis van iets dat ze niet gezien hebben, maar je moet er tegelijk rekening mee houden dat er volgend jaar op die kennis verder gebouwd wordt.”
Dirk Kerckhoven: ‘Examens uitstellen is het gevolg van een veel fundamenteler probleem’
“Gelukkig is er bij ons op school geen structureel lerarentekort. Maar als er leerkrachten uitvallen door ziekte, duurt het inderdaad wel langer om een vervanger te vinden. Dat is dit schooljaar het geval voor economie en geschiedenis. Omdat we pas rond de herfstvakantie een vervangleerkracht voor geschiedenis hebben gevonden, stellen we het examen geschiedenis van deze kerstperiode uit. We moeten nog beslissen of we het later laten plaatsvinden, of de lesinhoud evalueren tijdens de eerstvolgende examenreeks. Voor economie gaat het examen wel door, maar wellicht met een inhoud die afgestemd is op de doelen die we hebben kunnen behandelen.”
“Examens uitstellen is het gevolg van een veel fundamenteler probleem, namelijk dat we in sommige contexten helemaal geen leerkrachten meer vinden, ondanks de maatregelen die we nemen om hen aan te trekken. Eigenlijk is de centrale vraag dus niet of we examens of permanente evaluatie moeten organiseren. De vraag is of we in bepaalde studierichtingen nog tegemoet komen aan de noden van de samenleving, als we niet eens meer de leerplicht tot 18 jaar kunnen garanderen.”
“Onderwijs wordt altijd gezien als een hefboom voor de sociale mobiliteit van kwetsbare jongeren. Maar ik heb de voorbije jaren alleen maar steeds vaker examens zien wegvallen en de kennis van leerlingen achteruit zien gaan. We moeten af van het adagium ‘het onderwijsveld zal het wel oplossen’, want daardoor put je de geëngageerde leerkrachten uit. Om kwetsbare jongeren in deze context betrokken te houden, zullen we een stuk out of the box moeten nadenken over de manier waarop we ons onderwijs organiseren en radicale keuzes moeten durven maken. Ik stel vast dat we op dat punt het debat niet voeren.”
