DE STEM VAN JONGEREN #5: inspraak van leerlingen
In 2021 zijn we bij Don Bosco gestart met de maandelijkse rubriek ‘de stem van jongeren’. Hierin laten we tiener Louis Notte aan het woord over een thema dat jongeren aangaat. Louis is leerling van Don Bosco Zwijnaarde, maar daarnaast ook voorzitter van de Vlaamse Scholierenkoepel: een organisatie van, voor en door alle scholieren in het Vlaamse middelbaar onderwijs.
Eerder hadden we het met Louis over het mentaal welzijn van jongeren (januari), pestgedrag (februari), artistieke vakken (maart) en afstandsonderwijs (april). Deze maand hebben we het over het belang van inspraak van leerlingen op school.
"Op 26 mei vieren we de dag van de leerlingenraad en dus van leerlingenparticipatie in het onderwijs. De kracht van leerlingenparticipatie is al meermaals aangetoond. Toch durven te veel scholen niet volop voor inspraak te kiezen. Je leerlingen laten meedenken, meedoen en mee beslissen zorgt nochtans voor een gezondere schoolomgeving voor iedereen. Dit kan via de leerlingenraad, maar evengoed helemaal los ervan. Leerlingenparticipatie is ook iets dat verplicht is op elke school. Dit staat in het participatiedecreet, dat ondertussen wel al 20 jaar oud is."
"Je leerlingen laten meedenken, meedoen en mee beslissen zorgt voor een gezondere schoolomgeving voor iedereen"
"Scholieren willen graag gehoord en mee betrokken worden op schoolniveau. Dat geldt onder andere heel sterk bij schoolregels. Die zijn nog te vaak een grote bron van onenigheid en frustratie. Maak je in plaats van schoolregels afspraken samen met leerlingen, leerkrachten, directie en ander schoolpersoneel? Dan zullen deze veel meer gedragen en geaccepteerd worden. Een andere grote ergernis zijn de buitenschoolse uitstappen. Te vaak bestaan die uit niks meer dan een bundeltje snel invullen en dan weer naar school. Vaak, niet altijd dus. Durf hier je leerlingen bij te betrekken, ze willen het zelf ook! Zo kom je misschien tot een originele en toffe activiteit gemaakt door leerlingen en leerkrachten als gelijkwaardige partners."
"Door je leerlingen te betrekken en verantwoordelijkheid te durven geven, leren zij burgerschapscompententies die ze in het verdere leven nog kunnen gebruiken. Vaardigheden die je niet leert van op een schoolbank te zitten. Je leert op deze manier met verantwoordelijkheid omgaan, je leert misschien organiseren en met geld omgaan als je een fuif organiseert, enzovoort. Je leert misschien vergaderen en je mening (niet) geven als je in de schoolraad zit of af en toe uitgenodigd wordt bij de directie."
"Door je leerlingen te betrekken en verantwoordelijkheid te durven geven, leren zij burgerschapscompententies die ze in het verdere leven nog kunnen gebruiken."
"Ikzelf was nooit geweest wie ik nu ben en had nooit gestaan waar ik nu sta zonder mijn leerlingenraad, de Denktank. Dankzij hen leerde ik de Vlaamse Scholierenkoepel kennen, waar ik later actief werd als vrijwilliger. Sinds oktober 2019 heb ik de eer voorzitter te zijn van VSK en leerlingenparticipatie op te eisen op Vlaams niveau. Ik ontwikkel elke dag nog steeds vaardigheden die ik voor altijd zal kunnen gebruiken. Dat allemaal doordat ik het geluk had dat er leerlingenparticipatie op mijn school is."
Inspraak tijdens corona
"In crisistijd werd pijnlijk duidelijk hoe marginaal de rol van jongeren is in het politiek proces. Dit was het geval aan het begin van de crisis tot bij de start van de zomer 2020. Toen werd er op Vlaams en federaal niveau in een snel tempo een heleboel beslissingen genomen, zonder maar even stil te staan bij wat de impact op jongeren hiervan zou zijn. Ook de stem van jongeren werd toen vergeten."
"Ondertussen zijn daarin stappen gezet. Met de Vlaamse Scholierenkoepel krijgen we zeer regelmatig de stem van jongeren in de pers. We zitten ook aan tafel bij het sociaal overleg, werkten mee aan het advies over de leerachterstand en nemen samen mét de overheid een aantal initiatieven om de situatie voor scholieren te verbeteren."
"Op schoolniveau is het organiseren van leerlingenparticipatie niet vanzelfsprekend gebleken. Leerlingen kwamen maar halftijds naar school en fysiek vergaderen was even verboden. Gelukkig zijn er meerdere scholen die toch een weg hebben gevonden en leerlingenparticipatie net gezien hebben als een kans om door de crisis te komen. Je leerlingen betrekken door het afstandsonderwijs te evalueren en bij te sturen, na te denken hoe een 100-dagen kan doorgaan binnen de bestaande maatregelen, hoe je toch sfeer op school kan creëren of de examens veilig organiseren … Het kan!"
Benieuwd naar de mening van jongeren over een bepaald thema? Twijfel dan niet om je suggestie(s) te mailen naar dbmedia@donbosco.be. Op die manier kan je te weten komen hoe jongeren écht denken over bepaalde zaken.