De kleine goedheid; tweemaal een lezing door Roger Burggraeve
Op 18 januari gaf Roger Burggraeve (sdb) voor een volle zaal in Don Bosco Experience een zeer gesmaakte voordracht over de ‘kleine goedheid’. Met Emmanuel Levinas liet hij zich inspireren door een verschrikkelijk boek, namelijk ‘Leven en Lot’ van de Russisch-Joodse auteur Vasily Grossman. Hij beschrijft in dat lijvige boek niet alleen de Russische WOII en de slag om Stalingrad, maar doorheen het leven van gewone, bange mensen, toont hij ook het grootse goede van de sociale revolutie en het communisme, dat onder leiding van Stalin in zijn eigen tegendeel omslaat.
Prof. Burggraeve zette uiteen hoe volgens Levinas dit boek méér dan ooit actueel is, niet alleen omdat we zopas 100 jaar bolsjevistische omwenteling hebben ‘gevierd’, maar vooral omdat het laat zien hoe sociale, economische en politieke systemen, die pretenderen het Goede voor mensen te realiseren perverteren tot terreur – een terreur even erg als het nazisme van Hitler.... Hoe noodzakelijk en belangrijk vormen van georganiseerde ook mogen zijn, zijmogen nooit opgehemeld worden tot een ‘definitief regime’, met autocratischeof erger nog totalitaire trekken. Ze vragen om overschrijding door ‘een steeds betere rechtvaardigheid’, de mensenrechten als rechten van de unieke kwetsbare ander, en last but not least de ‘kleine goedheid’, die volgens Levinas ook de ‘Rakhamim’ – de Barmhartige – van de Bijbel is, Gods Geest van liefde in ons.
Brigiet Tyteca, voordrachtkunstenares, bracht dit alles tot leven door fragmenten uit het boek van Grossman over de samenleving en haar geweld, en over de kleine goedheid als hefboom voor de toekomst, voor te dragen tegen de achtergrond van schilderijen van de bekende kunstschilder Jacky Duyck. Nadien werd er spontaan nog geruime tijd nagepraat, uitgedaagd door de idee dat de kleine goedheid een nieuwe visie op de toekomst van ons samenleven belooft, in die zin dat we er niet zeker meer van zijn of het goede het zal halen op het kwade, maar dat het kwade niet in staat is de graankorrel menselijkheid van de kleine goedheid te vermorzelen! De kleine goedheid is onoverwinnelijk, ook al wint ze nooit een oorlog. Het programma werd besloten met Jezus’ visie op het ‘laatste oordeel’, dit is op ‘wat er echt toe doet’, namelijk Matteüs 25 waarin het precies gaat over de kleine goedheid (‘het minste dat je aan één van deze kleinen hebt gedaan, heb je aan Mij gedaan’). De samenzang van het E.-J.-lied ‘Waar hebben wij U ooit gezien’ bekroonde het unieke gebeuren.
In samenwerking met Michel Kempeners, woordkunstenaar, en cellist Joachim Jamaar, bracht prof. Roger Burggraeve een gelijkaardige voordracht op het Christen Forum te Hasselt, op maandag 29 januari 2018: “Geen toekomst zonder kleine goedheid. Een muzikale lezing over menswaardig samenleven”. Toen waren er 650 aanwezigen met nadien enkel lovende reacties: ‘indrukwekkend’, ‘uitdagend’, ‘bij momenten ontroerend’, ‘raak’, ‘helemaal actueel, mooi en indringend tegelijk’, ... Nadien was er een lang en sterk applaus.
