Brief van de provinciaal 2020-2021/04

Brief van de provinciaal 2020-2021/04

Beste medebroeders

De novembermaand is begonnen met het feest van alle heiligen. Een dag later hebben we al onze dierbare overledenen herdacht. Allerheiligen en Allerzielen zijn de dagen waarop mensen een bezoekje brengen aan het kerkhof. De graven van familieleden en medebroeders nodigen ons uit om stil te staan bij de betekenis van het leven. Het zijn plaatsen waar verdriet ons kan overvallen, maar evenzeer plaatsen die veel warme herinneringen en dankbaarheid en vrede oproepen. In de Duitse taal spreekt men niet van een kerkhof, maar van een ‘Friedhof’, een plek van vrede.

Het is wellicht niet toevallig dat we uitgerekend in de herfst onze kerkhoven tooien met bloemen. Hun kleurenpracht concurreert met het mooie kleurenpalet van de afstervende bladeren die tussen de rijen kruisbeelden en andere symbolen dwarrelen. Zelfs de natuur maakt het ons duidelijk: de winter staat voor de deur. Maar het bijzondere is dat je aan veel bomen reeds de knoppen van nieuw leven ontdekt. Ze zijn de voorbode van een nieuwe lente. We zijn er absoluut zeker van dat er na de doodse winter weer nieuw leven doorbreekt. Daarom vind ik het ook zo mooi dat op een bordje in priorij Klaarland in Bocholt op een bordje de verwijzing ‘Paastuin’ staat. Of hoe een eenvoudige wegwijzer naar een kerkhof een stille getuige kan zijn van een diep geloof. Zo zeker als we zijn dat na de winter weer de lente zal opdagen, zo zeker mogen we zijn dat na de dood het leven weer ontluikt, omdat wij allen mogen delen in het Pasen van de Heer Jezus, in zijn verrijzenis die alle grenzen overstegen heeft.

“Wees niet bedroefd,” schrijft Paulus ergens, “want droefheid is voor mensen die geen hoop hebben” (1 Tess. 4). Gelovige mensen weten dat God zijn Zoon niet heeft laten verloren gaan in de dood. Hij heeft Hem opgetild, Hem laten verrijzen tot nieuw leven, tot hoop en toekomst, tot een nieuwe lente. Een leven in verbondenheid met God en de mensen is nooit voor niets geweest, ook al loopt het uit op de onverbiddelijke dood. Volgens Paulus worden we dan met Jezus mee opgenomen en zullen we verder leven, voor altijd, samen met Hem in de hemelse nabijheid van onze God en Vader. En Paulus voegt er aan toe: “Troost elkaar met deze woorden.”

Alle levenskracht die onze overledenen in zich droegen, alle vertrouwen dat ze hebben gegeven, alle liefde die zij hebben betoond, ieder geloofsgetuigenis dat van hun levenswijze uitging, … dat alles is niet verloren gegaan op het ogenblik dat zij gestorven zijn. Al het ware en mooie en goede dat zij tijdens hun leven gerealiseerd hebben, leeft verder want het kan gewoon niet waar zijn dat God ons het leven gegeven heeft om het te laten uitlopen op niets.

Mamma Margherita
In onze Salesiaanse Familie hebben we heel wat figuren die door de Kerk heilig, zalig en eerbiedwaardig verklaard werden. De heiligen zijn ons het meest vertrouwd: Don Bosco, Maria Domenica Mazzarello en Domenico Savio. In de maand november gedenken we jaarlijks enkele zaligen en een eerbiedwaardige uit onze ‘familie’.

Eergisteren herdachten we de salesiaan-coadjuteur Artemide Zatti (1880-1951, zalig verklaard in 2002) die in Argentinië zijn hele leven met voorbeeldige toewijding in dienst stelde van de zieken. Meer informatie over zijn leven kan je vinden bij de nieuwsberichten op www.donbosco.be.

Vandaag gedenken we een Zuster van Don Bosco, Maddalena Morano (1847-1908, zalig verklaard in 1994). In 1881 werd ze naar Sicilië gezonden waar het werk van de zusters onder haar impuls een ongelooflijke groei kende en heel veel roepingen aantrok.

Op 25 november is het de beurt aan de moeder van Don Bosco, “Mamma Margherita” (1788- 1856, eerbiedwaardig verklaard in 2006).

Margherita Occhiena, een eenvoudige boerin zonder opleiding of theologische kennis maar met de zachtheid van een moederlijk hart en met de kracht van haar geloof, lag ongetwijfeld aan de oorsprong van de priesterroeping van Giovanni, haar jongste die wij kennen als ‘Don’ Bosco. Hij zal zelf getuigen dat zij levenslang een grote invloed op hem heeft gehad.

Toen vader Francesco Bosco in 1811 weduwnaar werd, bleef hij achter met een zoontje van drie. Hij hertrouwde anderhalf jaar later met Margherita Occhiena. Ze kregen twee zoontjes, Giuseppe en Giovanni. In mei 1817 overleed Francesco. Giovanni was dan nog geen twee jaar oud. Mamma Margherita bleef alleen achter met drie kleine jongens. Ze maakte op geen enkele wijze een onderscheid tussen Antonio uit het eerste huwelijk van haar man en haar twee eigen kinderen. De eerste jaren waren getekend door bittere armoede. Met hard werken en met een diep geloof dat God nooit zou nalaten in het nodige te voorzien, sloegen ze er zich als gezinnetje doorheen. De drie opgroeiende zonen werden al snel mee ingeschakeld in het werk op hun boerderijtje. Er durfden ook al eens spanningen ontstaan tussen de oudste en de jongste, zeker als die laatste sprak over zijn droom om priester te worden. Giovanni zag wel in dat de financiële middelen ontbraken om studies te betalen, maar hij was een doorzetter en kreeg de onvoorwaardelijke steun van zijn moeder die er wonderwel in slaagde om haar kinderen met elkaar te verzoenen.

Giovanni trok als jonge priester naar Turijn, werkte dag en nacht voor de meest kwetsbare en uitgebuite jongeren en raakte na enkele jaren zwaar ziek door totale uitputting. Hij verbleef drie maanden bij zijn moeder om te recupereren en vroeg haar toen of ze mee wilde gaan naar Turijn. Een onvoorstelbaar avontuur voor een vrouw die nog nooit zo ver van huis was geweest, haar andere kinderen en kleinkinderen moest achterlaten en geen benul had van wat haar te wachten stond. Ze was vanaf november 1846 niet alleen de steun en toeverlaat voor haar zoon priester, maar gedurende 10 jaar ook de liefdevolle en hardwerkende ‘Mamma’ van ontelbare jongens die in de grootstad hun moeder moesten missen of die zelfs nooit een moeder gekend hadden.

Don Bosco heeft bijzonder sterk het gemis gevoeld toen zijn moeder overleed op 25 november 1856. Anderzijds was hij er, samen met de vele jongens die hun ‘Mamma’ verloren, van overtuigd dat zij hen vanuit de hemel niet in de steek zou laten.

Op 25 november vieren wij, salesianen, zoals ieder jaar de eucharistie ter nagedachtenis van onze overleden ouders, met grote erkentelijkheid voor wie ze voor ons geweest zijn. Alle medebroeders van wie hun ouders nog leven, bidden op diezelfde dag van ganser harte om Gods zegen voor deze schatten van mensen die mee aan de oorsprong liggen van onze roeping.

Onze zieken biddend nabij
Etienne Demeyer (Groot-Bijgaarden) verbleef drie weken in het ziekenhuis van Halle voor grondige onderzoeken. Afgelopen week mocht hij terug naar zijn gemeenschap. Hij stelt het goed.
Eric Haelvoet (Groot-Bijgaarden) onderging eind oktober een kijkoperatie aan de knie omdat de scheurtjes in de meniscus niet vanzelf genazen. Een week later moest hij opnieuw naar het ziekenhuis om een bloedophoping weg te halen. Met kinesitherapie verloopt het herstel nu goed.
Wilfried Meert (Oud-Heverlee) zal morgen na een herstelperiode van twee maanden in Ter Duinen te Nieuwpoort terugkeren naar zijn gemeenschap. De wonde van de amputatie is nog steeds niet genezen. Voor de verdere behandeling is het gemakkelijker om vanuit Oud-Heverlee naar Gasthuisberg en naar de pijnkliniek in Pellenberg te gaan.
Adelin Verkerken (Sint-Denijs-Westrem) werd opgenomen in het ziekenhuis voor een hartonderzoek. De specialist stelde een vernauwing van de kransslagader vast. Er werd een stent geplaatst.

Thuisgekomen in het huis van de hemelse Vader
In de vroege ochtend van 7 november 2020 kregen we in Hechtel met de melding dat Albert Debakkere die nacht in het ziekenhuis overleden was. De levensmissie van deze gelovige, minzame en dienstbare medebroeder was voltooid. Hij werd voor altijd opgenomen in de hemelse nabijheid van onze God. Albert werd geboren in Mechelen (1935) en groeide op in Muizen. Hij volgde een technische opleiding, was lid van de kajottersbeweging en richtte met vrienden een muziekgroepje op. In die tijd groeide bij Albert het verlangen om priester te worden om zich te kunnen inzetten voor de meest kwetsbare mensen. Via de afdeling ‘Late Roepingen’ in Don Bosco Kortrijk koos hij om verder als salesiaan door het leven te gaan. Na jaren van studie en stages mocht hij in 1967 de priesterwijding ontvangen. Bijna 30 jaar lang kon hij zich nu met een groot priesterhart inzetten voor de jongeren in onze technische scholen van Sint-Denijs-Westrem, Haacht en Halle. In 1995 werd hij pastoor benoemd in Helchteren. Dit was een heel nieuwe uitdaging. Albert bleef zich vanuit dezelfde geloofsovertuiging en met dezelfde ijver inzetten voor zijn parochianen. De bisschop van Hasselt, Mgr. Hoogmartens, schreef enkele dagen geleden: “Albert is met grote toewijding pastoor geweest in Helchteren. Hij was voor velen écht een goede herder en de minzaamheid in persoon. We zijn hem zeer dankbaar voor het prachtige dienstwerk dat hij in Helchteren heeft verricht … Het is jammer dat zijn uitvaart door de coronamaatregelen in besloten kring moet gebeuren, maar weet dat velen in dankbaarheid met hem verbonden zijn. Van harte bid ik nu dat de pijn om zijn heengaan steeds meer plaats moge maken voor grote dankbaarheid om wie hij was en om wie hij nu is bij de Heer in het eeuwige leven.”
Albert werd begraven op het kerkhof van Helchteren, in de buurt van zijn medebroeders.

Half oktober 2020 kreeg onze medebroeder Wijnand Borst (Assel) het droevige bericht dat zijn schoonzus Ina Borst-Bloemenkamp op 75-jarige leeftijd overleed in Baarn.
Onze medebroeder Ludo Janssens (Boortmeerbeek) laat weten dat zijn schoonbroer Staf SymensJanssens overleden is op 14 oktober 2020. Hij werd 82.
Op 1 november 2020 is zuster Henrica Diebels overleden. Ze is 90 jaar geworden. Zr. Henrica was een zus van onze overleden medebroeder Sjaak Diebels die missionaris was in Haïti.
Op 9 november 2020 is de jongste zus van onze medebroeder Paul Soethof (Assel) na vier weken coma overleden aan de gevolgen van corona. Maria Albertha Berry Gorus-Soethof werd 70 jaar.

Aan de families, aan de betreffende gemeenschappen en aan alle mensen die met de overledenen verbonden waren, bieden wij ons christelijk medeleven en ons gebed aan.

Andere mededelingen
Onze medebroeder Bernhard van Welzenes werd in de vergadering van 2 oktober 2020 unaniem verkozen tot president van het presidium van ENTE - European Network for Traveler Education. Deze internationale organisatie zet zich in voor degelijk onderwijs aan de kinderen van de reizende bevolking in Europa: schippers en mensen uit de kermis- en circuswereld. Dit onderwijs is in veel landen niet goed geregeld en daarom zet het FORUM, de oecumenische organisatie van pastores werkzaam voor deze bevolkingsgroep, zich in om in Europa onderwijs voor deze kinderen te organiseren. We wensen Bernhard Gods zegen toe over dit mooie werk.

Onze medebroeders die sedert februari 2020 geblokkeerd zaten in hun land van herkomst zijn bijzonder blij dat ze na maanden van wachten naar onze provincie kunnen terugkeren. Simon Nongrum (India) is onlangs al aangekomen in zijn gemeenschap te Amsterdam. Als alles volgens plan verloopt, landt Pedro Ayala volgende woensdag in Zaventem. In de gemeenschap van Oostende kijken ze uit naar zijn komst. Een nieuwe medebroeder-missionaris die bestemd is voor onze provincie, Leo Antonysamy, wacht al maanden op zijn visum voor België. Zijn valiezen staan klaar om uit India te vertrekken. We hopen hem zeer binnenkort te mogen verwelkomen in onze gemeenschap van Heverlee.

Zowel Vlaanderen als Nederland voert met allerlei maatregelen strijd om de coronacijfers onder controle te krijgen. Morgen starten in Vlaanderen onze scholen en internaten terug op. We beseffen allemaal dat dit een belangrijke test wordt voor de evolutie van de pandemie. Wie vandaag in het jeugd- en jongerenwerk staat, weet dat deze crisis bijzonder hard aankomt voor veel jonge mensen. Hun sociale leven is grotendeels stilgevallen. Hun contacten met leeftijdsgenoten worden beperkt en het gedwongen isolement doet velen pijn. Daarom zijn jullie: medebroeders, vrijwilligers, jongerenwerkers, opvoeders, pastores, leraren en directies, die op zoveel plaatsen jongeren samenbrengen en opvangen, zo belangrijk. Een luisterend oor, een bemoedigend woord, een teken van vertrouwen, een mogelijke doorverwijzing naar noodzakelijke hulpverlening, een geruststellende aanwezigheid, een groot ‘salesiaans’ hart … het maakt wel degelijk het verschil voor onze jonge mensen. Het vervult mij dan ook voortdurend met grote dankbaarheid als ik zie hoe jullie in deze risicovolle omstandigheden gids en tochtgenoot blijven voor kinderen, jongeren en collega’s. Wees er van overtuigd dat onze oudere medebroeders die niet meer rechtstreeks in het jongerenwerk kunnen staan, de situatie volgen met heel veel waardering en dat ze dagelijks hun gebed opdragen voor de jonge mensen en hun begeleiders.

Over een paar weken begint de advent. Deze tijd van verwachting en van uitzien naar de bevrijdende komst van God in deze wereld zal dit jaar een heel eigen invulling krijgen. De liturgie van de eerste zondagen van de advent kan niet gevierd worden in onze kerken. Het ‘samen’ toeleven naar Kerstmis zal daarom moeilijk zijn; tenzij in beperkte kring. Velen hopen met de nodige veiligheidsmaatregelen het kerstfeest toch te kunnen vieren. Dat het allemaal anders zal verlopen dan anders, doet ons echter niet twijfelen aan de diepe betekenis van het kerstgebeuren, van de geboorte van nieuw leven, van God die de mens niet in de steek laat. Hij zendt ons nog steeds zijn Zoon om ons een voorbeeld te geven van zijn verbondenheid met de mens, met bijzondere zorg voor de meest kwetsbare mensen. Blijf daarom - zoals Christus in het evangelie - zorg dragen voor het welzijn van elkaar en geef nooit op!

In salesiaanse verbondenheid
Wilfried Wambeke sdb