Brief van de provinciaal 2020-2021/03

Brief van de provinciaal 2020-2021/03

Beste medebroeders 

Volgende zondag 18 oktober 2020 is het ‘Missiezondag’. We denken hierbij spontaan aan onze missionarissen, maar eigenlijk is het de dag van elke gedoopte. Wereldwijd zijn gelovigen met elkaar verbonden door hun geloof in Christus. In feite moeten wij ons allemaal engageren voor de verkondiging van het evangelie, in woord en daad. ‘Gedoopt’ zijn wil immers zeggen: ‘gezonden’ zijn, een missie hebben. 

Er zijn mensen voor wie dit een levensvervullende zending is waarvoor ze alles achterlaten. Ze gaan waar ze geroepen of gezonden worden. Natuurlijk denk ik hier in het bijzonder aan de honderden medebroeders die uit Nederland en Vlaanderen vertrokken zijn naar alle continenten. Die beweging is stilgevallen, maar het belet niet dat nog steeds 35 van onze medebroeders werkzaam zijn in landen als Congo, Rwanda, Marokko, Guatemala, Haïti, Bolivia, Ecuador, Uruguay, Cambodja, de Verenigde Staten, Brazilië, Benin, Australië, Hong Kong en Japan. Soms stonden ze aan de oorsprong van de salesiaanse aanwezigheid in een bepaald land. Vaak hebben ze er baanbrekend werk verricht. Zo staan er bijvoorbeeld deze maand vier bladzijden in de Bollettino Salesiano, het tijdschrift van Don Bosco dat in heel Italië en tot ver daarbuiten verspreid wordt, over het prachtige werk van onze medebroeder Eric Meert in Congo. 

Onze missionarissen hebben allemaal het beste van zichzelf gegeven voor de armste jongeren en de gewone mensen. Het is dan ook passend dat we hen hier met grote dankbaarheid in de bloemetjes zetten en hen aanmoedigen met ons gebed en met de waardering die we hen van hieruit kunnen toezeggen. 

Ondertussen is een andere beweging op gang gekomen. Onze provincie Vlaanderen-Nederland vindt een nieuwe adem dankzij de jonge medebroeders die uit andere landen naar hier komen om hun medewerking te verlenen aan het project van Don Bosco in onze regio. Ze komen uit Vietnam, Indië, Oost-Timor, Mexico, Indonesië, Nigeria en Oeganda. Ze hebben hun land en hun vertrouwde omgeving en cultuur verlaten om zich hier met een groot hart in te zetten voor de mensen tot wie ze gezonden worden. Ik ben deze jonge medebroeders zeer dankbaar voor hun spontaan enthousiasme en hun grote edelmoedigheid. Ze beantwoorden met hun hele leven aan wat onze Algemeen Overste schrijft in zijn programmaverklaring voor 2020-2026: “God blijft ons over de hele wereld oproepen om ‘teken en getuige’ te zijn van Zijn liefde voor de armste jongeren en om borg te staan voor gerechtigheid in de wereld.” 

15-jarige Carlo Acutis zalig verklaard

Enkele dagen geleden, op zaterdag 10 oktober 2020, is Carlo Acutis zalig verklaard in de basiliek van de heilige Franciscus te Assisi. Enkele dagen daarvoor was paus Franciscus in diezelfde basiliek. Hij ondertekende er op 3 oktober 2020 op het graf van de heilige Franciscus van Assisi zijn nieuwe encycliek Tutti Fratelli. 

Je kon op het internet de eucharistieviering met de zaligverklaring van Carlo Acutis volgen in verschillende talen. Mij viel onder meer de waardigheid op van het gezin op de eerste rij: de ouders en het broertje en zusje, een tienjarige tweeling die geboren werd vier jaar na de dood van Carlo. Je kan je moeilijk voorstellen wat er in die mensen omging. Naast een terechte fierheid was er zeker ook een diep geloof en een oprechte dankbaarheid voor het godsgeschenk dat deze zoon en grote broer was en nog steeds is. 

Het is vanzelfsprekend dat wij salesianen interesse tonen voor figuren als Carlo Acutis en daarom wil ik er in deze brief ook uitvoerig aandacht aan geven. 

Levensbeschrijving 
Carlo Acutis werd geboren op 3 mei 1991 en gedoopt op 18 mei 1991 in Londen, waar zijn ouders op dat moment woonden. Drie jaar later verhuisde het gezin naar Milaan. Daar ontving Carlo zijn eerste communie in 1998. Dit was zeker niet de eerste keer dat hij in contact kwam met de Kerk. Reeds op vierjarige leeftijd was hij gefascineerd door kerkgebouwen, hoewel zijn ouders geen vaste kerkgangers waren. Hij stelde hen wel veel vragen over het geloof waardoor zij zich steeds meer gingen interesseren voor de gelovige kant van het leven. 

Het klinkt wellicht speciaal dat een kleine jongen zich zo interesseerde voor het geloof en dagelijks in de stilte van een kerk wilde vertoeven om wat te bidden tot Maria en de eucharistie bij te wonen. Maar eigenlijk was Carlo een gewone jongen die weliswaar enkele bijzondere talenten en gevoeligheden ontwikkelde. Zodra hij kon lezen, verdiepte hij zich in het leven van grote heiligen. Hij beschouwde ze als zijn vrienden en bedevaartplaatsen noemde hij uitdrukkingen van de liefde van God voor kleine mensen. Omdat zijn ouders een vakantiehuisje hadden in Assisi ontstond er een sterke bewondering voor Franciscus van Assisi. Hij leerde van hem de eenvoud en de zorg voor de armsten. Al heel jong verleende Carlo dan ook zijn medewerking aan initiatieven voor armen en daklozen. Hij volgde bewust het voorbeeld van Jezus die hij dagelijks mocht ontvangen in de eucharistie en hij vond het niet meer dan logisch dat hij de liefde van Jezus vertaalde in liefde voor de mensen. 

Niet enkel het geloof fascineerde hem. Hij was ook in de ban van computers en technologie. Hij was nauwelijks tien jaar toen hij programma’s schreef en websites maakte voor zijn school en voor parochies. Zijn twee passies vonden elkaar: hij gebruikte het internet om het geloof te verkondigen. Hij legde een digitale encyclopedie aan over de eucharistie en na zijn dood werd die verder ontwikkeld werd tot een meertalige website over eucharistische wonderen. 

In 2006 - Carlo was toen 15 jaar - werd leukemie vastgesteld in een vergevorderd stadium. Mij blijft het beeld bij van een korte videoboodschap waarin hij in alle rust aankondigt dat hij ongeneeslijk ziek is en zal sterven. Nauwelijks enkele dagen later, op 12 oktober 2006 is hij in de hemel opgenomen, goed voorbereid op de ontmoeting met Christus. Volgens zijn wens werd hij in Assisi begraven. Op zijn begrafenis was een menigte jong volk aanwezig. Dat was ook vorige zaterdag het geval: in Assisi waren talloze jongeren samengekomen om bij de zaligverklaring van ‘hun’ Carlo Acutis te zijn. Hij is uitgegroeid tot een rolmodel voor veel jonge gelovige mensen, ook omdat paus Franciscus hem vaak als voorbeeld van een eigentijdse jonge heilige aanhaalt. 

Door zijn activiteiten op het internet wordt deze diepgelovige en pas zaligverklaarde tiener nu al de ‘cyberapostel’ of ‘patroonheilige van het internet’ genoemd. 

Een andere Domenico Savio 
We schreven al dat Carlo Acutis grote bewondering had voor de heiligen. Hij las het leven van Don Bosco, maar verder heb ik geen weet van contacten met de salesianen van Don Bosco. Toch zijn er heel wat raakpunten met onze salesiaanse spiritualiteit: zijn geloof, zijn grote verering voor Maria en voor de eucharistie, zijn inzet voor de anderen met een voorkeursoptie voor de armsten, zijn interesse voor de wereld van de communicatie enz. 

In zijn bewondering voor heiligen keek Carlo Acutis op naar enkele jonge voorbeelden. We noemen: de heilige Tarcisius, de heilige Bernadette Soubiroux, de heilige Aloysius van Gonzaga maar ook de heilige Domenico Savio, een leerling van Don Bosco die evenals Carlo Acutis op 15-jarige leeftijd overleed. Carlo was bijzonder geboeid door het leven van Alexandrina Maria da Costa, een Portugese Medewerkster van Don Bosco die eveneens een grote liefde had voor Maria en de eucharistie. Zij werd in 2004 zaligverklaard. 

Iemand getuigt na het vormsel van Carlo Acutis - nota bene op het feest van Maria Hulp der Christenen (24 mei 2003) - dat hij steeds meer begon te lijken op Domenico Savio. 

Tot besluit nog enkele uitspraken van Carlo Acutis: “De eucharistie is de autostrade naar de hemel”; “Hoe meer we de eucharistie ontvangen, hoe meer we zullen worden als Jezus. Als we bedenken dat de Heer zichzelf gegeven heeft voor ons, dan is het niet moeilijk om door het leven te gaan als rechtvaardige mensen”; “We zijn als een origineel geboren maar velen sterven als een fotokopie.” 

Onze zieken biddend nabij 

• Wilfried Meert (Oud-Heverlee) onderging vijf weken geleden een verdere amputatie van zijn been. Voor zijn herstelperiode verblijft hij in Ter Duinen in Nieuwpoort. Daar zal hij zeker nog tot eind oktober moeten blijven. De ontsteking aan zijn been blijft en de pijn is lastig. Een gebed voor hem of een kaartje om hem moed en sterkte toe te wensen, zullen hem zeker deugd doen. 
  
• Theo Roelofs (Assel) voelt steeds meer de last van de jaren en ziet in dat Assel voor hem niet langer de plaats is waar hij voldoende verzorging en begeleiding kan krijgen, ondanks de grote inzet van zijn medebroeders. Hij bereidt er zich op voor om naar Wijchen te verhuizen. 

Thuis gekomen in het huis van de hemelse Vader

• Onze gemeenschap van St.-Denijs-Westrem heeft de voorbije tien maanden afscheid genomen van vier medebroeders. Na Lionel Carbon (december 2019), Marcel Boudrez (april 2020), Walter Van Wouwe (augustus 2020) overleed op 22 september 2020 onze dierbare José Hanssens, biddend omringd door de medebroeders van zijn gemeenschap. José groeide op in een groot gezin in Gullegem. Al heel jong droomde hij om priester en missionaris te worden. Zijn oudere broer Jan, missionaris van Scheut in de Filippijnen, zal hem zeker geïnspireerd hebben. José kwam in Don Bosco Kortrijk terecht en koos uiteindelijk voor de salesianen. In Congo kon hij voluit zijn missionarisdroom realiseren, met een groot hart voor de armste mensen en een grote zorg voor de toekomst van de Congolese jeugd. Gesteund door zijn vele broers en zussen kon José van alles gerealiseerd krijgen. In al zijn bescheidenheid en eenvoud was hij creatief, begeesterend, sociaal en pastoraal bewogen. Een klassiek beeld toont ons José op zijn moto, rondtrekkend naar de dorpen om de eucharistie te vieren in kerken en kapellen die hij vaak zelf gebouwd had. Hij ervaarde het als een zware opgave toen hij tien jaar geleden om gezondheidsredenen zijn mensen moest achterlaten. Maar ook hier stelde hij zich dienstbaar op: eerst in Kortrijk en later in St.- Denijs-Westrem. Na enkele weken in het ziekenhuis vond hij rust in zijn gemeenschap. Hij wilde niet meer naar het ziekenhuis of naar een woonzorgcentrum waar het bezoek beperkt was. Hij wilde de paar weken die hem nog restten omringd zijn door zijn medebroeders. Aan de zijde van de Heer Jezus - zoals de leerlingen van Emmaus in de geliefde evangeliepassage van José - is hij naar de overkant gegaan. In naam van velen, maar vooral van de armste mensen in de dorpen in Congo, danken we José voor zijn gelovig en vreugdevol getuigenis van dienstbaarheid. 

• In Maarssen (Nederland) overleed in september 2020 mevr. J. van der Linden - de Groot (98), zus van onze medebroeder Arnold de Groot. Arnold is missionaris in Hong-Kong. Hij hoopt er op 29 oktober aanstaande 96 jaar te worden. 

• Eveneens uit Nederland kwam de melding van het overlijden in Schiedam van Geert Prein (97), broer van onze in 2004 overleden medebroeder Henny Prein en van Dick Wessels in Lonneker (75), broer van onze vorig jaar overleden medebroeder Jan Wessels. 

• We kregen ook het bericht dat Romaan Ginneberge (86) overleed in Gent op 23 september 2020. Veel medebroeders hebben ooit kennis gemaakt met deze sociaal bewogen oom van onze medebroeder Frank Ginneberge.

• Op 29 september 2020 is Maria Darcis overleden in Zonhoven. Ze zou eind oktober 88 geworden zijn. Zij was de zus van onze medebroeder René Darcis. 

• Jef De Lodder, een oud-medebroeder, is gestorven op 6 oktober 2020 in Ameide (NL). Hij werd 91. 

• Aan de families, aan de betreffende gemeenschappen en aan alle mensen die met de overledenen verbonden waren, bieden wij ons christelijk medeleven en ons gebed aan. 

Andere mededelingen 
In Kortrijk werd op 11 september 2020 mgr. Luc Van Looy aangesteld tot peter van vzw DAAV (Devellopping Association for Active Volunteers). De grote bezieler van deze vzw is André Vandenbroucke die vanuit zijn salesiaanse bewogenheid velen weet te motiveren om steun te verlenen aan de activiteiten van Don Bosco voor de straatkinderen in India. Dit kan onder meer via adoptie van een straatkind in India. Wie meer wil weten over deze vereniging kan een mail sturen naar vdb.andre@skynet.be. 

Op 30 september 2020 vond in Oud-Heverlee de eerste directeursvergadering van dit werkjaar plaats. De medebroeders uit Nederland konden wegens code rood voor Nederland niet fysiek aanwezig zijn. Met een videoverbinding konden ze alles volgen en ook hun inbreng laten horen. Eric Haelvoet kwam ons informeren over het (vroegtijdig stopgezette) 28ste Algemeen Kapittel van onze congregatie. Daarna maakten we kennis met de programmaverklaring 2020-2026 van de Algemeen Overste en zijn Raad. In de namiddag kreeg iedere directeur de kans de anderen te informeren over het reilen en zeilen van zijn gemeenschap. Tim Bex, de nieuwe verantwoordelijke van Don Bosco Media, kwam zich voorstellen en sprak over de nakende fusie van onze twee tijdschriften Don Bosco Vlaanderen en Don Bosco NU. Dan volgden de provinciale mededelingen waarin het beleidsplan voor onze provincie voor het komende werkjaar werd toegelicht. 

Op dinsdag 6 oktober 2020 kwamen de deelnemers van de Don Boscocursus 2018-2020 een laatste keer samen in Oud-Heverlee. Maarten en Gee van Don Bosco Vorming & Animatie hadden gezorgd dat de grote toneelzaal sfeervol ingericht was om het twee jaar durende vormingstraject goed af te ronden. De cursisten en hun begeleiders genoten zichtbaar van deze laatste cursusdag. Ze zijn doorheen 17 vormingsdagen naar elkaar toegegroeid, ze hebben veel van elkaar geleerd en ze zijn extra gemotiveerd om voluit borg te staan voor het salesiaans karakter van de school of het jeugdwerk waar ze actief zijn. Ondertussen is op 29 september 2020 een nieuwe Don Boscocursus van start gegaan met een gevarieerde groep deelnemers uit verschillende sectoren: het onderwijs en de pedagogische begeleidingsdienst, Jeugddienst Don Bosco, Don Bosco Media, Medewerkers van Don Bosco, oud-leerlingen van Don Bosco, Don Bosco Werken Nederland en vier jonge medebroeders (Hoan, Lawrence, Fred en Nilesh). Doorheen de jaren hebben ongeveer 300 mensen deelgenomen aan dit vormingsaanbod van DBV&A. Dit is een enorme kracht en garantie voor de toekomst van Don Bosco in Vlaanderen en Nederland. 

Ieder jaar vindt op de eerste woensdag van oktober een ontmoetingsdag plaats voor de salesianen in Nederland, deze keer niet in Soest maar in Assel omdat daar voldoende ruimtes zijn die de afstand tussen de deelnemers kunnen garanderen. Door de coronadreiging kon er dit jaar geen afvaardiging bij zijn uit Vlaanderen. Na de eucharistieviering in de H. Geestkapel was iedereen welkom in de kampschuur. Het was letterlijk was het afstand houden - dat zie je op de foto’s die ze mij in de loop van de dag doorstuurden - maar de salesiaans-gemoedelijke nabijheid was daardoor zeker niet afwezig. Het deed hoe dan ook deugd elkaar na zoveel maanden gezond en wel terug te zien. 

Vooraleer ik deze brief afsluit, houd ik er aan mij hier uitdrukkelijk te richten tot alle mensen die in een salesiaanse context werkzaam zijn. Dit werkjaar is niet te vergelijken met alle voorgaande. De coronacijfers stijgen naar nieuwe hoogten en er moet voortdurend geschakeld worden. Het vraagt veel van jullie. Ik ben dan ook uitermate dankbaar als ik zie hoe groot jullie inzet en creativiteit is voor de kinderen en de jongeren die aan jullie goede zorgen worden toevertrouwd. Ik zie zoveel idealisme, zoveel geloof, zoveel positieve energie om het jonge volkje door deze moeilijke tijden heen te loodsen. Zorg ook goed voor jezelf en je gezondheid, want onze jonge mensen blijven op jou rekenen. Ik kan jullie verzekeren dat alle medebroeders, en niet het minst de ouderen die door leeftijd of ziekte zelf niet meer rechtstreeks bij jongeren kunnen staan, met veel belangstelling en waardering volgen wat jullie doen en jullie begeleiden met hun gebed. 

In salesiaanse verbondenheid 
Wilfried Wambeke sdb, provinciaal